Τι είναι ένα αγγείωμα

Το αγγείωμα είναι μια δυσπλασία των αγγείων στην οποία τα προσβεβλημένα αγγεία σχηματίζουν ένα αυξημένο εσωτερικό στρώμα. Η νόσος είναι συνήθως συγγενής, αλλά σε μάλλον σπάνιες περιπτώσεις μπορεί επίσης να αναπτυχθεί στην ενήλικη ζωή μέσω των λεγόμενων αιμαγγειωμάτων. Ορισμένοι άνθρωποι καλύπτονται σχεδόν με δερματικά σφουγγάρια που μοιάζουν με κουκίδες καθώς μεγαλώνουν. Τα αγγειώματα μπορεί να αναπτυχθούν στο πρόσωπο ή σε όργανα και συνήθως εξαφανίζονται μόνα τους, οπότε δεν θεωρούνται επικίνδυνα. Τα αγγειώματα μπορούν να αφαιρεθούν με θεραπεία με λέιζερ ή χειρουργική επέμβαση εάν είναι αντιαισθητικά ή προκαλούν ερεθισμό.

Πώς αναπτύσσεται ένα αγγείωμα

Δεν είναι ακόμη σαφές στους γιατρούς γιατί σχηματίζονται τα αγγειώματα. Ωστόσο, είναι πιθανές οι κληρονομικές αιτίες, ειδικά αν εμφανίζονται σε όλο το σώμα. Παρόλο που τα αγγειώματα συνήθως δεν θεωρούνται ποτέ επικίνδυνα, μερικές φορές μπορεί να κρύβουν σοβαρές ασθένειες, όπως η κίρρωση του ήπατος.

Ποιοι είναι οι διάφοροι τύποι αγγειωμάτων

Οι γιατροί διακρίνουν πολλούς τύπους αγγειωμάτων, αλλά μπορούν να χωριστούν στις δύο κύριες ομάδες με βάση την προέλευσή τους:

• Αιμαγγειώματα: Πρόκειται για καλοήθεις όγκους των αιμοφόρων αγγείων, οι οποίοι στις περισσότερες περιπτώσεις είναι συγγενείς και στην καθομιλουμένη ονομάζονται επίσης αιμοφόρα σφουγγάρια ή κηλίδες φράουλας. Εμφανίζονται ιδιαίτερα συχνά στο στόμα, τους νεφρούς ή το ήπαρ και εξαφανίζονται από μόνα τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, ακόμη και χωρίς θεραπεία.
• Αγγειακές δυσπλασίες: περιγράφουν ανωμαλίες που εξαφανίζονται από μόνες τους, παρόμοιες με τα αιμαγγειώματα. Ο συνηθέστερος τύπος αγιώματος που μπορεί να αποδοθεί σε αγγειακή δυσπλασία είναι η αρτηριοφλεβική δυσπλασία. Εμφανίζεται μεταξύ μιας αρτηρίας και μιας φλέβας και ενέχει υψηλό κίνδυνο αιμορραγίας, η οποία μπορεί να προκαλέσει ρήξη του αγγείου. Μια αρτηριοφλεβική δυσπλασία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, ιδίως στον εγκέφαλο. Τα λεγόμενα σπηλαιώματα αποτελούν επίσης μέρος μιας αγγειακής δυσπλασίας. Τα σπηλαιώματα προκαλούνται από συσσώρευση αλλοιωμένων φλεβών και είναι καλοήθη. Ακόμα και μια μικρή πίεση μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία και, αν δεν εντοπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε πονοκεφάλους, παράλυση ή επιληπτικές κρίσεις.

Ποια συμπτώματα προκαλούν τα αγγειώματα

Εάν τα αγγειώματα εμφανιστούν στον εγκέφαλο, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Αιμορραγία αγγειώματος: αυτό συμβαίνει στο 2 έως 4 τοις εκατό όλων των περιπτώσεων και εκδηλώνεται με νευρολογικά ελλείμματα, απώλεια συνείδησης και/ή οξείς πονοκεφάλους. Μια αιμορραγία αγγειώματος στον εγκέφαλο μπορεί να έχει απειλητικές για τη ζωή συνέπειες.
• Επιληπτικές κρίσεις: ένα αγγείωμα μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις λόγω έλλειψης οξυγόνου.
• νευρολογικά ελλείμματα: Εάν ένα αγγείωμα προκαλέσει διαταραχή της ροής του αίματος στον εγκέφαλο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της όρασης ή/και της ομιλίας, παράλυση, αλλά και αλλαγές στον χαρακτήρα.

Εάν τα αγγειώματα βρίσκονται αλλού, συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα, αλλά μπορεί να αναπτυχθούν σε μέγεθος από μερικά χιλιοστά έως μερικά εκατοστά. Εάν βρίσκονται σε δυσμενές σημείο, τα αγγειώματα μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα εάν το αγγείωμα βρίσκεται σε μια πτυχή του δέρματος ή στη μασχάλη και προκαλείται κάποια τριβή όχι μόνο από άλλα μέρη του σώματος αλλά και από τα ρούχα. Αυτή η περίσταση μπορεί όχι μόνο να επιταχύνει την ανάπτυξη του αγγειώματος, αλλά και να προκαλέσει συμπτώματα όπως πόνο, αιμορραγία ή φλεγμονή.

Πώς διαγιγνώσκονται τα αγγειώματα

Εάν πρόκειται για δερματικά αγγειώματα, μπορούν να διαγνωστούν με γυμνό μάτι. Είναι ορατά ως μικρά, επίπεδα έως υπερυψωμένα, κόκκινα οζίδια και είναι συνήθως ακίνδυνα.

Εάν βρίσκονται αλλού, μπορούν να διαγνωστούν με απεικονιστικές διαδικασίες, για παράδειγμα με την απεικόνιση της αρτηρίας με σκιαγραφικό μέσο (αγγειογραφία) ή με μαγνητική τομογραφία (MRI). Σε πολλές περιπτώσεις, τα αγγειώματα διαγιγνώσκονται ως τυχαία ευρήματα, εκτός εάν έχουν προκαλέσει συμπτώματα στο παρελθόν.

Πώς αντιμετωπίζεται ένα αγγείωμα

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα αγγείωμα δεν χρειάζεται θεραπεία επειδή είτε υποχωρεί από μόνο του με την πάροδο του χρόνου είτε είναι ακίνδυνο. Ωστόσο, επειδή τα αγγειώματα συχνά θεωρούνται αντιαισθητικά, μπορούν να αφαιρεθούν είτε με θεραπεία με λέιζερ είτε με χειρουργική επέμβαση. Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση του αγγειώματος. Ενώ η θεραπεία με λέιζερ χρησιμοποιείται συχνά για τα αγγειώματα του δέρματος, η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται για την πλήρη αφαίρεση του αγγειώματος από το δέρμα. Αυτή η θεραπεία με λέιζερ μπορεί να πραγματοποιηθεί από δερματολόγους που είναι εξειδικευμένοι στον τομέα των αιμαγγειωμάτων. Εάν εξετάζεται το ενδεχόμενο χειρουργικής αφαίρεσης, ο ασθενής μπορεί να συμβουλευτεί έναν ειδικό στην αγγειοχειρουργική.

Εάν πρόκειται για σπηλαιώδες αγγείωμα ή αρτηριοφλεβική δυσπλασία που βρίσκεται στον εγκέφαλο και προκαλεί νευρολογικά συμπτώματα, χρησιμοποιείται συνήθως χειρουργική αφαίρεση ή θεραπεία με τον λεγόμενο εμβολισμό με πηνίο από νευροραδιολόγο. Σε αυτή τη διαδικασία, ο ασθενής τίθεται υπό γενική αναισθησία και ένας μικροκαθετήρας εισάγεται στο αντίστοιχο αιμοφόρο αγγείο. Χρησιμοποιούνται σπείρες από πλατίνα για την πλήρωση του ανευρύσματος. Η διαδικασία αυτή εκτελείται συνήθως από νευρολόγο και έχει το πλεονέκτημα ότι είναι λιγότερο επεμβατική.

Εάν τα αγγειώματα προκαλούν αιμορραγία ή τείνουν να σχηματίζουν θρόμβους αίματος, μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή που περιέχει τη δραστική ουσία προπρανολόλη ή με ψυχοθεραπεία (κρυοθεραπεία) ως εναλλακτική της χειρουργικής επέμβασης ή της θεραπείας με λέιζερ, ανάλογα με τη θέση και το μέγεθός τους.

Ποια είναι η πρόγνωση για ένα αγγείωμα

Ενώ τα μικρότερα αιμαγγειώματα συνήθως υποχωρούν αυθόρμητα και επουλώνονται χωρίς υπολειπόμενα συμπτώματα, τα μεγαλύτερα αγγειώματα μπορεί συχνά να αφήσουν διατεταμένα δερματικά αγγεία, ουλές, χρωματικές αλλαγές στο δέρμα ή/και λεπτότερο δέρμα. Εάν τα αγγειώματα διαγνωστούν λόγω υπάρχουσας αιμορραγίας και στη συνέχεια αντιμετωπιστούν, η πρόγνωση εξαρτάται από τον χρόνο της θεραπείας. Εάν η αιμορραγία (ιδίως στον εγκέφαλο) υπάρχει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενδέχεται να έχει προκληθεί μόνιμη βλάβη, η οποία θα πρέπει να αξιολογηθεί από νευρολόγο.