Τι είναι η ακμή

Η ακμή, γνωστή και ως acne vulgaris, είναι μια από τις πιο κοινές δερματικές παθήσεις παγκοσμίως. Μεταξύ 70 και 95 τοις εκατό όλων των εφήβων στην εφηβεία υποφέρουν από ακμή. Κατά μέσο όρο, τα αγόρια προσβάλλονται συχνότερα και σοβαρότερα από την ακμή από ό,τι τα κορίτσια. Οι φλεγμονώδεις δερματικές αλλαγές που προκαλεί η ακμή είναι ορατές ως σπυράκια, μαύρα στίγματα, φλύκταινες και λιπαρό δέρμα. Η ακμή είναι ιδιαίτερα συχνή στο πρόσωπο, το λαιμό, το ντεκολτέ και το άνω μέρος του σώματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ακμή μπορεί επίσης να εμφανιστεί κάτω από τις μασχάλες, στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, των γλουτών ή της βουβωνικής χώρας. Η δερματοπάθεια συνήθως υποχωρεί από μόνη της μετά την εφηβεία. Ανάλογα με τη σοβαρότητα, μεταξύ 15 και 30 τοις εκατό όλων των ασθενών χρειάζονται ιατρική θεραπεία.

Τι προκαλεί την ακμή

Ενώ το σμήγμα, ο ιδρώτας και άλλες ουσίες απεκκρίνονται μέσω των φυσιολογικών πόρων του δέρματος, η ακμή χαρακτηρίζεται από αυξημένο σχηματισμό σμήγματος (σμηγματόρροια) και συνήθως συνοδεύεται από διαταραχή της αγκύλωσης των θυλάκων των σμηγματογόνων αδένων. Τα νεκρά κύτταρα του δέρματος από τον σμηγματογόνο θύλακα αποφράσσουν την έξοδο του θύλακα. Ως αποτέλεσμα, το σμήγμα δεν μπορεί να διεισδύσει στην επιφάνεια του δέρματος και συσσωρεύεται στο σμηγματογόνο θύλακα. Το αποτέλεσμα είναι το λεγόμενο σμηγματογόνο κεράτινο βύσμα, ένα δερματικό έκκριμα χρώματος, μεγέθους κεφαλής καρφίτσας. Αποτελεί ιδανικό έδαφος αναπαραγωγής για βακτήρια, στο οποίο συσσωρεύεται πύον.

Τι συμβάλλει στην ανάπτυξη της ακμής

Οι γιατροί πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλοί εσωτερικοί και εξωτερικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ακμής. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:

• κληρονομικοί παράγοντες, οι οποίοι παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της ακμής που δεν πρέπει να υποτιμάται,
• ένας ακανόνιστος εμμηνορροϊκός κύκλος καθώς και οι εγκυμοσύνες μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της ακμής,
• το κλίμα καθώς και η υγρασία και η υπεριώδης ακτινοβολία μπορούν να επηρεάσουν την ακμή,
• πολυάριθμα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν ακμή ή να επιδεινώσουν την εμφάνιση του δέρματος,
• ψυχολογικοί παράγοντες, όπως το άγχος, μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της νόσου,
• οι ανδρικές ορμόνες του φύλου (ανδρογόνα), τα λιπίδια του δέρματος και τα ρυθμιστικά νευροπεπτίδια εμπλέκονται σημαντικά στην ανάπτυξη της ακμής,
• σε ορισμένους ασθενείς, η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τη νόσο: μια διατροφή κατά κύριο λόγο πλούσια σε ζάχαρη και υδατάνθρακες καθώς και η υψηλή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση του δέρματος λόγω της υψηλής απελευθέρωσης ινσουλίνης. Σύμφωνα με την τρέχουσα κατάσταση της ιατρικής έρευνας, ωστόσο, δεν υπάρχουν ακριβείς διατροφικές συμβουλές για τη θεραπεία της ακμής.

Πώς μπορεί να διακριθεί η ακμή από τις ατέλειες

Η τυπική δερματική εμφάνιση της ακμής χαρακτηρίζεται από μικρές φλύκταινες (σπυράκια), μαύρα στίγματα (κομήτες), κοκκινισμένα δερματικά εξογκώματα (βλατίδες), μεγαλύτερες φουσκάλες γεμάτες πύον (φλύκταινες) ή/και λιπαρό δέρμα. Το τελευταίο προκαλείται από την υπερπαραγωγή των σμηγματογόνων αδένων. Το δέρμα λάμπει λιπαρό και σχηματίζει περισσότερα μαύρα στίγματα και σπυράκια λόγω των φραγμένων πόρων των σμηγματογόνων αδένων. Αλλά και η πάχυνση της ανώτερης στιβάδας του δέρματος (κεράτινη στιβάδα), η οποία συμβαδίζει με τη διεύρυνση των πόρων του δέρματος, είναι επίσης ένα τυπικό σημάδι της ακμής.

Πώς αντιμετωπίζεται η ακμή

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν χρειάζεται θεραπεία, επειδή η ακμή καθαρίζει από μόνη της μετά την εφηβεία. Ωστόσο, στην πλειονότητα των γυναικών κυρίως, η ακμή μπορεί να επιμένει και μετά την ηλικία των 25 ετών. Δύο έως επτά τοις εκατό όλων των ασθενών παραπονιούνται επίσης για ουλές που προκαλούνται από την ακμή. Εάν η ακμή καταπολεμάται, για παράδειγμα, μόνο με το ακατάλληλο στύψιμο των σπυριών και των μαύρων στιγμάτων, αυτό μπορεί να συμβάλει στην επιδείνωση της εμφάνισης του δέρματος και σε αυτές τις ουλές. Ο εντατικός καθαρισμός ή η απολύμανση του δέρματος, καθώς και η υπερβολική απόκρυψη με μακιγιάζ, μπορεί να ενθαρρύνουν περαιτέρω την ακμή. Κατά κανόνα, η υπομονή και η επιμονή είναι επομένως το Α και το Ω για την επιτυχή αντιμετώπιση της ακμής. Εκτός από την καταστολή του υπερβολικού σχηματισμού σμήγματος, θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζονται, για παράδειγμα, οι βακτηριακές λοιμώξεις. Επιπλέον, θα πρέπει να διεγείρεται η ανάπλαση του δέρματος και να εξαλείφονται οι διαταραχές της καρυοποίησης. Τα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα μπορούν ήδη να προσφέρουν μια θεραπεία εδώ. Σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις ακμής, ωστόσο, ο γιατρός θα συνταγογραφήσει μια οξεία θεραπεία.

Τι πρέπει να προσέχω ιδιαίτερα κατά τη φροντίδα της ακμής

Οι ασθενείς με ακμή θα πρέπει να χρησιμοποιούν λοσιόν πλύσης με ουδέτερο pH, σαπούνια ή/και ενυδατικές κρέμες. Αυτά θα πρέπει να είναι με βάση το νερό. Οι λιπαρές ή λιπαρές κρέμες θα πρέπει να αποφεύγονται όσο το δυνατόν περισσότερο. Όσοι χρησιμοποιούν μακιγιάζ και αντηλιακό θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι τα προϊόντα αυτά είναι επίσης όσο το δυνατόν λιγότερο λιπαρά.

Τι μπορεί να γίνει για τα σημάδια ακμής

Η εμφάνιση των ουλών ακμής μπορεί να βελτιωθεί. Ανάλογα με τη σοβαρότητα των ουλών, μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές μέθοδοι θεραπείας:

• Επεμβάσεις για την εξομάλυνση των άκρων των ουλών ή την υπονόμευση των κοιλάδων των ουλών,
• Θεραπεία με λέιζερ,
• χημική θεραπεία ουλών,
• Δερματοφυλλέματα,
• Μικροδερμοαπόξεση, ή microneedling, κατά την οποία το δέρμα χαράσσεται επιφανειακά με λεπτές βελόνες και διεγείρεται να αυτοεπιδιορθωθεί,
• Ψυχρή θεραπεία,
• Θεραπεία με πίεση, η οποία λέγεται ότι συμβάλλει στη μειωμένη κυκλοφορία του αίματος και στον βραδύτερο μεταβολισμό του ιστού του κόμβου.