Οι ιοί του έρπητα είναι μια εξαιρετικά γνωστή οικογένεια ιών.

Όλοι γνωρίζουν το κλασικό έρπητα ζωστήρα ή την ασθένεια ανεμοβλογιά, η οποία εμφανίζεται κυρίως στα παιδιά, και τα επακόλουθά της, τον έρπητα ζωστήρα.

Ο ανθρώπινος κυτταρομεγαλοϊός (ανθρώπινος ερπητοϊός 5) ανήκει επίσης στους ιούς του έρπητα.
Πρόκειται για έναν περιβαλλόμενο, δίκλωνο ιό DNA που έχει τυπικό, πολύ μεγάλο κυτταρικό πυρήνα.

Ο μεμβρανικός φάκελος του ιού του ανθρώπινου έρπητα 5 είναι εξαιρετικά ευαίσθητος, γι' αυτό και ο ιός έχει πολύ μικρό μόνο χρόνο επιβίωσης εκτός ξενιστή. Γενικά, ο ιός έχει πολύ στενό φάσμα ξενιστών και είναι πολύ ευαίσθητος σε διάφορους διαλύτες και οξέα.

Ο ιός έχει επίσης έναν πολύ αργό κύκλο αναπαραγωγής, αλλά μόλις εμφανιστεί στον οργανισμό, δεν εξαφανίζεται ποτέ εντελώς, όπως και όλοι οι άλλοι ιοί του έρπητα.

Πορεία και συνέπειες μιας λοίμωξης με έναν ανθρώπινο κυτταρομεγαλοϊό:

Εάν μολυνθείτε από τον ιό του ανθρώπινου έρπητα 5, θα πάθετε κυτταρομεγαλία ως αποτέλεσμα. Μετά τη μόλυνση, τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από μια περίοδο επώασης περίπου τεσσάρων έως έξι εβδομάδων.

Σε υγιή και ανοσολογικά ικανά άτομα, το 99% των περιπτώσεων έχουν πολύ ήπια πορεία με λίγα έως καθόλου συμπτώματα. Τα συμπτώματα που μπορεί τυπικά να εμφανιστούν είναι παρατεταμένος πυρετός (η θερμοκρασία του σώματος είναι έντονα αυξημένη για εβδομάδες) και αυξημένες ηπατικές τιμές.

Σε μια ήπια πορεία, η οποία εμφανίζεται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, δεν απαιτείται αντιιική φαρμακευτική αγωγή. Εάν εμφανιστούν επιπλοκές, όπως θρομβοπενία (έλλειψη αιμοπεταλίων στο αίμα), μυοκαρδίτιδα (φλεγμονή του καρδιακού μυός) ή πνευμονία (φλεγμονή των πνευμόνων), η θεραπεία καθίσταται απολύτως απαραίτητη. Ωστόσο, οι σοβαρές επιπλοκές είναι απίθανες σε ανοσοκατασταλμένα άτομα και είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Συνέπειες της λοίμωξης σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς:

Όσο ακίνδυνος και αν είναι ο ιός για τα ανοσοκατασταλμένα άτομα, μπορεί να εξελιχθεί επικίνδυνα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Εάν το ανοσοποιητικό σύστημα δεν έχει τη δύναμη να καταπολεμήσει τον ιό, ο ιός του ανθρώπινου έρπητα 5 μπορεί να πολλαπλασιαστεί ανεμπόδιστα και να προκαλέσει σοβαρές βλάβες. Μια νέα λοίμωξη, αλλά και μια επανενεργοποίηση του ιού μπορεί έτσι να καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνη.

Οξείες, αλλά και χρόνιες φλεγμονές μπορεί να αναπτυχθούν στο παχύ έντερο, συχνά σε συνδυασμό με διάρροια. Η διάρροια αναγκάζει τον οργανισμό να χάνει πολλά υγρά και επίσης να απορροφά πολύ λίγα θρεπτικά συστατικά, γεγονός που αποδυναμώνει περαιτέρω το ανοσοποιητικό σύστημα.

Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες εάν ο ιός του ανθρώπινου έρπητα 5 επανενεργοποιηθεί. Ο ιός επιτίθεται στο μόσχευμα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση της λειτουργίας- στη χειρότερη περίπτωση, ο ασθενής μπορεί ακόμη και να χάσει το όργανο του δότη.

Το AIDS είναι μία από τις πιο γνωστές ασθένειες που προσβάλλουν το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα. Εάν ξεσπάσει η ασθένεια, επέρχεται ανοσοκαταστολή, καθιστώντας τον ασθενή εξαιρετικά ευάλωτο σε ασθένειες. Ακόμη και ένα κρυολόγημα μπορεί να έχει πολλαπλάσια επίδραση από ένα υγιές άτομο, λόγω του εξασθενημένου ανοσοποιητικού συστήματος.

Ομοίως, μια μόλυνση με τον ιό του ανθρώπινου έρπητα 5 είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για τους ασθενείς με AIDS. Εάν εμφανιστεί λοίμωξη, ο ασθενής πρέπει να λάβει ένα εξαιρετικά δραστικό αντιγονικό φάρμακο, διαφορετικά ο ιός θα προσβάλει τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Εάν ο ιός του ανθρώπινου έρπητα 5 μπορέσει να πολλαπλασιαστεί ανεμπόδιστα, εγκαθίσταται στον αμφιβληστροειδή και τον καταστρέφει, οδηγώντας τον ασθενή σε τύφλωση. Εάν η λοίμωξη παραμείνει αθεράπευτη σε έναν ασθενή με AIDS, υπάρχει 30% κίνδυνος μόλυνσης του αμφιβληστροειδούς.

Μόλυνση με τον ιό του ανθρώπινου έρπητα 5 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης:

Εάν η λοίμωξη συμβεί πριν από την εγκυμοσύνη, έχουν ήδη σχηματιστεί αντισώματα στο αίμα, οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος για το παιδί. Ωστόσο, εάν η αρχική λοίμωξη συμβεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για το παιδί, ειδικά εάν συμβεί στο πρώτο τρίμηνο.

Εάν η μητέρα μολυνθεί κατά τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, υπάρχει 20% πιθανότητα η λοίμωξη να μεταδοθεί στο παιδί. Ειδικά κατά το πρώτο τρίμηνο, το έμβρυο είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, πράγμα που σημαίνει ότι εάν το έμβρυο μολυνθεί, μπορεί να προκληθεί επακόλουθη βλάβη. Εάν το παιδί μολυνθεί στη μήτρα, υπάρχει 50% κίνδυνος μόνιμης δευτερογενούς βλάβης.
Έχει διαπιστωθεί ότι η διαταραχή της ακοής αποτελεί ιδιαίτερα συχνή επακόλουθη κατάσταση, αλλά και μικροκεφαλία, καθυστέρηση της ανάπτυξης και νοητική καθυστέρηση, καθώς και νευρολογικές όψιμες επιπτώσεις.

Εάν η μητέρα μολυνθεί κατά το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, υπάρχει εξαιρετικά υψηλός κίνδυνος να μολυνθεί και το παιδί (80%). Δεδομένου ότι το έμβρυο (ιδίως ο εγκέφαλος) είναι ήδη πολύ ανεπτυγμένο σε αυτό το σημείο, οι συνέπειες δεν είναι τόσο δραστικές όσο στο πρώτο τρίμηνο. Μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί καμία ασθένεια που να συνδέεται με μια μόλυνση αυτή τη στιγμή.

Γιατί ο ιός του ανθρώπινου έρπητα 5 ανήκει στους ογκοϊούς;

Στα υγιή άτομα, ο ιός δεν προκαλεί κανονικά προβλήματα, αλλά τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να υποφέρουν από δευτερογενείς ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της χρόνιας ηπατίτιδας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνωμα του ήπατος.

Μετάδοση του ιού του ανθρώπινου έρπητα 5:

Ο ιός μεταδίδεται μέσω του αίματος, του σάλιου, των ούρων και της έκκρισης σπέρματος.

Πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ο ιός του έρπητα μπορεί να μεταδοθεί μόνο όταν είναι ενεργός, δηλαδή αμέσως μετά την αρχική μόλυνση ή κατά την επανενεργοποίηση. Κατά τη διάρκεια των φάσεων ηρεμίας, ο ιός "κοιμάται", οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης.

Δεδομένου ότι ο ιός έχει μόνο μια πολύ σύντομη περίοδο επιβίωσης χωρίς ξενιστή, η άμεση επαφή είναι απαραίτητη για τη μόλυνση. Για τη μετάδοση του ιού μέσω του σάλιου, για παράδειγμα, ένα φιλί, ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής μέσω του εκκρίματος σπέρματος. Η μόλυνση μέσω του αίματος είναι σπάνια, αλλά επίσης δυνατή.

Παρόλο που ο ιός έχει πολύ μικρή διάρκεια ζωής εκτός ξενιστή και η δυνατότητα μόλυνσης είναι επίσης πολύ σαφώς καθορισμένη, το ποσοστό μόλυνσης είναι πολύ υψηλό (μεταξύ 30% και 90%).

Ο λόγος για αυτό είναι η ως επί το πλείστον ασυμπτωματική πορεία. Εάν μια μόλυνση είναι σαφώς ορατή, μπορεί κανείς να λάβει μέτρα ο ίδιος και οι άλλοι μπορούν επίσης να προστατευθούν από τη μόλυνση. Στην περίπτωση μιας αόρατης λοίμωξης, τότε κάποιος μεταδίδει τον ιό χωρίς να έχει επίγνωση της μόλυνσης.

Ποια μέτρα προστασίας μπορώ να λάβω

Στο σημερινό στάδιο της έρευνας, δεν υπάρχει εμβόλιο κατά του ιού, ενώ είναι επίσης δύσκολο να προστατευτεί κανείς από τη μόλυνση, καθώς η νόσος συνήθως δεν προκαλεί κανένα έως πολύ λίγα συμπτώματα. Εάν εργάζεστε σε επαγγελματική ομάδα υψηλού κινδύνου (στον ιατρικό τομέα), θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν έρχεστε σε άμεση επαφή με σωματικά υγρά, εάν είστε έγκυος.