Τι είναι ο δεσμοειδής όγκος

Ο δεσμοειδής όγκος ανήκει στην ομάδα των ινομυωματώσεων, οι οποίες σχηματίζονται στις μυϊκές θήκες (τις λεγόμενες μυϊκές περιτονίες). Αν και ο δεσμοειδής όγκος είναι καλοήθης όγκος, τείνει να αναπτύσσεται στον περιβάλλοντα ιστό και επομένως κλινικά θεωρείται επιθετική βλάβη των μαλακών μορίων. Ο δεσμοειδής όγκος μπορεί να υποχωρήσει αυτόματα ή να αναπτυχθεί αργά, προκαλώντας επώδυνη φλεγμονή, επηρεάζοντας τη λειτουργία των παρακείμενων οργάνων ή περιορίζοντας την κινητικότητα των άκρων.

Ο δεσμοειδής όγκος είναι μια πολύ σπάνια νόσος με συχνότητα εμφάνισης 1 στα 4 εκατομμύρια. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από το μέσο όρο να αναπτύξουν δεσμοειδή όγκο στην κοιλιά μετά την εγκυμοσύνη. Εάν ο δεσμοειδής όγκος αναπτυχθεί σε παιδιά ή εφήβους, προσβάλλονται κυρίως τα άκρα ή η περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου. Κατ' αρχήν, ωστόσο, ένας δεσμοειδής όγκος μπορεί να αναπτυχθεί σχεδόν σε όλα τα μαλακά μέρη του σώματος.

Ποιες είναι οι αιτίες για την ανάπτυξη ενός δεσμοειδούς όγκου

Οι γιατροί δεν έχουν ακόμη καταφέρει να αποδείξουν πέραν πάσης αμφιβολίας τα αίτια για την ανάπτυξη ενός δεσμοειδούς όγκου. Ωστόσο, υποθέτουν ότι η ορμόνη οιστρογόνα παίζει ρόλο, καθώς ένας δεσμοειδής όγκος αναπτύσσεται συνήθως μετά την εγκυμοσύνη και συχνά υποχωρεί αυτόματα κατά την εμμηνόπαυση. Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι ο δεσμοειδής όγκος αναπτύσσεται λόγω τραυματισμών στον ουλώδη ιστό.

Ποια συμπτώματα προκαλεί ένας δεσμοειδής όγκος

Τα συγκεκριμένα συμπτώματα που προκαλεί ένας δεσμοειδής όγκος εξαρτώνται πάντα από τη θέση και το μέγεθός του. Σε γενικές γραμμές, ένας δεσμοειδής όγκος μπορεί να γίνει αντιληπτός με το σχηματισμό ενός σταθερού, ανώδυνου εξογκώματος ή πρήξιμο στα χέρια, τα πόδια, το στήθος, το λαιμό ή την κοιλιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το εξόγκωμα ή το πρήξιμο μπορεί επίσης να προκαλέσει πόνο και πρέπει οπωσδήποτε να διευκρινιστεί από γιατρό, ιδίως εάν το εξόγκωμα ή το πρήξιμο αυξηθεί σε μέγεθος μεγαλύτερο από 5 cm.

Ένας αναπτυσσόμενος δεσμοειδής όγκος μπορεί να μετατοπίσει τους φυσιολογικούς ιστούς επειδή αναπτύσσεται σε ελαστικούς, εύκαμπτους ιστούς ή σε βαθιά διαστήματα του σώματος. Ως εκ τούτου, πριν ο όγκος προκαλέσει τα πρώτα συμπτώματα, μπορεί να έχει ήδη αναπτυχθεί σε σημαντικό μέγεθος. Τα ακόλουθα μάλλον μη ειδικά συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν δεσμοειδή όγκο:

• Πόνος, ο οποίος μπορεί να προκαλείται από την πίεση του όγκου στους κοντινούς μύες, τα νεύρα ή/και τα αιμοφόρα αγγεία,
• Μυρμήγκιασμα, το οποίο μπορεί να προκαλείται από την πίεση του όγκου στα τοπικά αιμοφόρα αγγεία ή νεύρα,
• Περιορισμοί στην κινητικότητα των ποδιών ή των ποδιών, για παράδειγμα κουτσαίνοντας,
• Προβλήματα στην κίνηση των χεριών ή των βραχιόνων

Πώς διαγιγνώσκεται ο δεσμοειδής όγκος

Για τη διάγνωση ενός δεσμοειδούς όγκου, συνήθως διενεργούνται διάφορες εξετάσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται επίσης για να προσδιοριστεί το μέγεθος του όγκου και κατά πόσον αυτός αναπτύσσεται. Για τον σκοπό αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθες απεικονιστικές τεχνικές:

• Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI): Πριν από τη σάρωση, στον ασθενή χορηγείται ειδική σκιαγραφική ουσία για τη δημιουργία μιας καθαρής εικόνας του σώματος. Η μαγνητική τομογραφία παραγγέλλεται ιδίως εάν υπάρχουν υποψίες για δεσμοειδείς όγκους του κοιλιακού τοιχώματος και εξωκοιλιακούς όγκους. Μια μαγνητική τομογραφία μπορεί επίσης να γίνει μετά από χειρουργική επέμβαση για να διαπιστωθεί εάν ο όγκος έχει ξανασχηματιστεί.
• Υπολογιστική τομογραφία (CT): Χρησιμοποιεί ακτίνες Χ για να δημιουργήσει εικόνες του εσωτερικού του σώματος από διάφορες γωνίες. Στη συνέχεια, ένας υπολογιστής συνθέτει αυτές τις εικόνες σε μια λεπτομερή, τρισδιάστατη εικόνα για να δείξει ανωμαλίες ή όγκους. Η αξονική τομογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απεικόνιση του μεγέθους ενός όγκου ειδικότερα.
• Υπέρηχος: Ο υπέρηχος χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να δημιουργήσει μια εικόνα. Ο υπέρηχος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός για την εξέταση ογκιδίων ή οργάνων στο σώμα που βρίσκονται κάτω από το δέρμα.

Ωστόσο, η βιοψία είναι συνήθως ο μόνος ασφαλής τρόπος διάγνωσης ενός δεσμοειδούς όγκου. Για το σκοπό αυτό, λαμβάνεται δείγμα ιστού του όγκου και στη συνέχεια εξετάζεται στο εργαστήριο.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι σκόπιμο να παρατηρείται ο όγκος προς το παρόν μετά τη διάγνωση, καθώς θα υποχωρήσει αυθόρμητα από μόνος του ή θα σταματήσει να αναπτύσσεται. Για το λόγο αυτό, η θεραπεία δεν είναι πάντα απολύτως απαραίτητη.

Πώς αντιμετωπίζεται ο δεσμοειδής όγκος

Λίγο μετά τη διάγνωση ενός δεσμοειδούς όγκου, συνήθως αρχίζει η θεραπεία για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Οι γιατροί αναφέρονται σε αυτό ως "υποστηρικτική θεραπεία", η οποία συνήθως διατηρείται καθ' όλη τη διάρκεια της θεραπείας. Δεδομένου ότι η ορμόνη οιστρογόνο παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του δεσμοειδούς όγκου, ο όγκος ανταποκρίνεται σε αντι-ορμονική θεραπεία σε πολλές περιπτώσεις. Φαρμακευτική θεραπεία, για παράδειγμα αποτελούμενη από αντιφλεγμονώδη φάρμακα, πραγματοποιείται επίσης πάντα εάν ο όγκος είναι μη χειρουργήσιμος.

Μπορεί επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής αφαίρεσης του δεσμοειδούς όγκου. Ωστόσο, προϋπόθεση για τη χειρουργική επέμβαση είναι πάντα η αφαίρεση του όγκου να μην επηρεάζει τη λειτουργία των άκρων ή των οργάνων. Εάν ο όγκος δεν μπορούσε να αφαιρεθεί πλήρως, θα πρέπει να ακολουθήσει ακτινοθεραπεία.

Ποια είναι η πρόγνωση για έναν δεσμοειδή όγκο

Ο δεσμοειδής όγκος σχηματίζεται συχνά ξανά, δηλαδή έχει σχετικά υψηλό ποσοστό υποτροπής. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν ο δεσμοειδής όγκος δεν μπόρεσε να αφαιρεθεί πλήρως. Εάν ο δεσμοειδής όγκος υποτροπιάσει, ο ασθενής συνήθως αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή.

Ένας δεσμοειδής όγκος δεν μπορεί πάντοτε να αφαιρεθεί χειρουργικά και επομένως βρίσκεται υπό φαρμακευτικό έλεγχο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εφόσον δεν επηρεάζει τις λειτουργίες των οργάνων, είναι απρόσκοπτο για τους ασθενείς να ζουν με έναν δεσμοειδή όγκο. Ωστόσο, ο όγκος πρέπει να ελέγχεται τακτικά.