Ηλεκτρομαγνητικά πεδία και καρκίνος: το κόστος της αδράνειας
Μια ανάρτηση στο ιστολόγιο που βασίζεται στο άρθρο του David O. Carpenter στο "Reviews on Environmental Health", Vol. 25, No. 1, 2010
Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (ΗΜΠ) είναι πανταχού παρόντα. Παράγονται από τον ηλεκτρισμό (εξαιρετικά χαμηλές συχνότητες, ELF), τις συχνότητες επικοινωνίας και τις ασύρματες συσκευές (ραδιοσυχνότητες, RF). Οι ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία από τα ΗΜΠ έχουν αυξηθεί με την αυξανόμενη χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων ασύρματων συσκευών, ιδίως μεταξύ των παιδιών.
Αυτή η ανάρτηση στο ιστολόγιο, που βασίζεται σε άρθρο του David O. Carpenter, εξετάζει τα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τα ΗΜΠ και τον καρκίνο και υποστηρίζει ότι η αδράνεια θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες.
Λευχαιμία και πεδία ELF:
Από τις μελέτες-ορόσημο των Wertheimer και Leeper το 1979, υπάρχουν στοιχεία για τη σύνδεση μεταξύ της έκθεσης σε οικιακά μαγνητικά πεδία και του αυξημένου κινδύνου παιδικής λευχαιμίας. Τα αποτελέσματα αυτά έχουν επιβεβαιωθεί από πολυάριθμες μελέτες παρακολούθησης και μετα-αναλύσεις. Οι ενήλικες που εκτίθενται επαγγελματικά σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία παρουσιάζουν επίσης αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις σύνδεσης με όγκους στον εγκέφαλο.
Όγκοι εγκεφάλου και ακτινοβολία κινητής τηλεφωνίας (RF):
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν αυξημένο ποσοστό όγκων του εγκεφάλου και ακουστικών νευρωμάτων στην πλευρά του κεφαλιού όπου χρησιμοποιείται το κινητό τηλέφωνο. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξημένη ευαισθησία των παιδιών και των εφήβων. Μελέτες των Hardell et al. δείχνουν ότι τα άτομα που αρχίζουν να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα σε νεαρή ηλικία έχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης όγκων στον εγκέφαλο.
Γιατί τα αποτελέσματα αυτά δεν λαμβάνονται υπόψη στα νέα όρια έκθεσης;
Παρά τις σαφείς αποδείξεις για τη σχέση μεταξύ της έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία και του καρκίνου, οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί διστάζουν να αναγνωρίσουν τα ευρήματα ως σχέση αιτίου-αποτελέσματος και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.
Αυτό οφείλεται σε δύο βασικά προβλήματα:
- Έλλειψη σαφών μηχανισμών: δεν υπάρχει γενικά αναγνωρισμένος μηχανισμός που να εξηγεί πλήρως την καρκινογένεση από τα ΗΜΠ. Πολλοί υποθέτουν ότι οι καρκινογόνες ουσίες πρέπει να βλάπτουν άμεσα το DNA, όπως συμβαίνει με την ιοντίζουσα ακτινοβολία. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά γνωστά καρκινογόνα που δεν προκαλούν άμεση βλάβη στο DNA, όπως το αρσενικό και η διοξίνη. Τα ΗΜΠ μπορούν έμμεσα να προκαλέσουν βλάβη στο DNA, να επάγουν γονίδια, να δημιουργήσουν αντιδραστικά είδη οξυγόνου και να ενεργοποιήσουν πρωτεΐνες θερμικού σοκ - όλοι οι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην καρκινογένεση.
- Ασυνεπείς μελέτες σε ζώα: Οι μελέτες σε ζώα δεν έχουν δείξει με συνέπεια καρκίνο ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε ΗΜΠ. Ωστόσο, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο λεμφώματος σε σκύλους που ζουν σε σπίτια με υψηλή έκθεση σε ΗΜΠ.
Ο Carpenter υποστηρίζει ότι οι υπάρχουσες μελέτες σε ανθρώπους είναι αρκετά πειστικές ώστε να δικαιολογούν τη λήψη μέτρων, ακόμη και αν οι μηχανιστικές λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη κατανοηθεί πλήρως. Τα ισχύοντα όρια είναι ξεπερασμένα και δεν λαμβάνουν υπόψη τα τρέχοντα ερευνητικά ευρήματα.
Το κόστος της απραξίας:
Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της έκθεσης στα ΗΜΠ, ιδίως για τα παιδιά, δεν είναι ακόμη προβλέψιμες. Εάν οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί και τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε αύξηση των όγκων του εγκεφάλου και άλλων καρκίνων στο μέλλον.
Υπάρχει επείγουσα ανάγκη η βιομηχανία να αναπτύξει προληπτικά προϊόντα με μειωμένη έκθεση στα ΗΜΠ και οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί να θέσουν όρια με βάση επιστημονικά στοιχεία. Κάθε άτομο μπορεί να μειώσει τη δική του έκθεση, αντιμετωπίζοντας συνειδητά τις πηγές ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.
Συμπέρασμα:
Τα ερευνητικά ευρήματα σχετικά με τα ΗΜΠ και τον καρκίνο είναι ανησυχητικά. Η αδράνεια θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία, ιδίως για τα παιδιά και τους εφήβους. Είναι καιρός να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα διαθέσιμα στοιχεία και να αναληφθεί δράση για την προστασία του πληθυσμού.