Τι είναι ο καρκίνος του αιδοίου

Το καρκίνωμα του αιδοίου είναι ένας σπάνιος κακοήθης καρκίνος των εξωτερικών γυναικείων γεννητικών οργάνων. Ο καρκίνος του αιδοίου προέρχεται συνήθως από το πλακώδες επιθήλιο του δέρματος, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί επίσης να προέρχεται από τους βαρθολινικούς αδένες, οι οποίοι βρίσκονται στην είσοδο του κόλπου ή στην κλειτορίδα ή στην ουρήθρα. Στο παρελθόν, οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνωμα του αιδοίου, αλλά σήμερα όλο και περισσότερες νέες γυναίκες εμφανίζουν τη νόσο. Οι ιοί των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) μπορούν συχνά να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκινώματος του αιδοίου. Ο καρκίνος του αιδοίου είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Πού αναπτύσσεται ο καρκίνος του αιδοίου

Ο καρκίνος του αιδοίου μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε στην ηβική περιοχή μιας γυναίκας. Ωστόσο, συνήθως αναπτύσσεται στην περιοχή του μπροστινού αιδοίου, και επομένως μπορεί να εντοπίζεται μεταξύ των μικρών χειλέων, δηλαδή στην περιοχή μεταξύ της κλειτορίδας και της ουρήθρας, ή στην ίδια την κλειτορίδα. Επιπλέον, κάποιος καρκίνος του αιδοίου μπορεί να βρεθεί στην πλευρά των μεγάλων χειλέων, δηλαδή κοντά στην έξοδο του εντέρου (περίνεο) ή στην οπίσθια είσοδο του κόλπου.

Ποιοι είναι οι διάφοροι τύποι καρκίνου του αιδοίου

Οι γιατροί διακρίνουν μεταξύ των ακόλουθων τύπων καρκινώματος του αιδοίου:

• ήπιο προκαταρκτικό καρκίνωμα αιδοίου: προκαλείται συνήθως από μόλυνση με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV),
• διηθητικό καρκίνωμα αιδοίου: χαρακτηρίζεται από καρκινικά κύτταρα που έχουν ήδη αναπτυχθεί περαιτέρω στον περιβάλλοντα ιστό,

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του αιδοίου

Το καρκίνωμα του αιδοίου εκδηλώνεται αρχικά μέσω μάλλον μη συγκεκριμένων συμπτωμάτων, όπως ένα αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, κνησμός ή μια μικρή δερματική βλάβη. Εάν υπάρχουν ορατές δερματικές αλλαγές, αυτές μπορεί να υποδηλώνουν ένα προκαταρκτικό στάδιο καρκίνου του αιδοίου. Εάν τα παρακείμενα κοίλα όργανα, όπως η έξοδος του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης ή ο κόλπος, έχουν προσβληθεί από καρκίνο του αιδοίου, μπορεί επίσης να υπάρχει πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή την ούρηση, αλλά και αιμορραγία.

Πώς μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος του αιδοίου

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καμία εξέταση διαλογής για την εκ των προτέρων διάγνωση της νόσου. Ωστόσο, στο πλαίσιο του ετήσιου γυναικολογικού ελέγχου, εξετάζεται ο τράχηλος της μήτρας και λαμβάνεται επίχρισμα Παπανικολάου. Για το λόγο αυτό, συνιστάται η τακτική παρακολούθηση των προληπτικών εξετάσεων. Δεδομένου ότι οι ιοί των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) μπορεί συχνά να συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνου του αιδοίου, ο εμβολιασμός κατά του HPV μπορεί να είναι χρήσιμος.

Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του αιδοίου

Ο καρκίνος του αιδοίου μπορεί να διαγνωστεί τυχαία, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός γυναικολογικού ελέγχου. Εάν κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης διαπιστωθεί ότι ο ιστός στην περιοχή του αιδοίου είναι αλλοιωμένος, θα πραγματοποιηθεί λεπτομερής εξέταση. Εάν υπάρχει υποψία καρκινώματος, θα ληφθεί δείγμα ιστού (βιοψία) και θα αναλυθεί στο εργαστήριο.

Εάν κατά την εξέταση διαπιστωθεί ότι η νόσος είναι ήδη πιο προχωρημένη, επειδή το καρκίνωμα έχει ήδη επεκταθεί πέρα από τον βλεννογόνο του αιδοίου, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται οι συνήθεις διαδικασίες απεικόνισης   . Εκτός από την υπερηχογραφική εξέταση, ο γυναικολόγος μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει αξονική τομογραφία (CT) ή μαγνητική τομογραφία (MRI). Επιπλέον, τα γειτονικά όργανα, όπως η ουροδόχος κύστη και το ορθό, μπορούν επίσης να απεικονιστούν για να εκτιμηθεί το στάδιο της νόσου. Είναι επίσης σημαντικό να διαπιστωθεί εάν έχουν προσβληθεί οι λεμφαδένες. Αυτό μπορεί να γίνει με την ψηλάφηση των λεμφαδένων ή με τη διενέργεια αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας.

Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος του αιδοίου

Η θεραπεία συνήθως δεν είναι άμεσα απαραίτητη για τις ήπιες προκαρκινικές αλλοιώσεις του αιδοίου. Ένας γυναικολόγος θα πρέπει να ελέγχει τακτικά τις προσβεβλημένες περιοχές του δέρματος και η ασθενής θα πρέπει να προσέχει για τυχόν νέα συμπτώματα. Εάν πρόκειται για διηθητικό καρκίνωμα του αιδοίου, ωστόσο, ο γιατρός συνήθως θα προκαλέσει τη χειρουργική αφαίρεση του όγκου όσο το δυνατόν πληρέστερα. Στη συνέχεια, το αιδοίο αποκαθίσταται με πλαστικές διαδικασίες. Εάν ο όγκος είναι ιδιαίτερα μεγάλος, μπορεί επίσης να χορηγηθεί συνδυασμένη χημειοθεραπεία με ακτινοβολία πριν από τη χειρουργική επέμβαση για τη συρρίκνωση του καρκινώματος.

Εάν το καρκίνωμα του αιδοίου έχει ήδη εξαπλωθεί σε άλλα όργανα, η θεραπεία συχνά δεν είναι πλέον δυνατή. Τα συμπτώματα της ασθενούς θα πρέπει να ανακουφιστούν πρώτα απ' όλα. Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να χορηγηθεί χημειοθεραπεία.

Ποια είναι η μετεγχειρητική φροντίδα για τον καρκίνο του αιδοίου

Κατά τα πρώτα πέντε χρόνια μετά την επέμβαση, οι εξετάσεις παρακολούθησης πραγματοποιούνται κάθε χρόνο για αρκετά χρόνια. Μετά το έκτο έτος, αρκεί μία εξέταση παρακολούθησης ανά έτος. Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων παρακολούθησης, η ασθενής εξετάζεται πρώτα σωματικά. Ακολουθεί μια απεικονιστική εξέταση. Εάν διαπιστωθούν ανωμαλίες, ο γυναικολόγος λαμβάνει δείγμα ιστού (βιοψία) από τον ύποπτο ιστό.

Περαιτέρω στοχευμένα υποστηρικτικά μέτρα (υποστηρικτική θεραπεία) μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση άλλων πιθανών παρενεργειών. Αυτές περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, αλλαγή στην κατάσταση του αιδοίου, κολπική στένωση, φλεγμονή των βλεννογόνων και/ή λεμφοίδημα.

Ποια είναι η πρόγνωση για τον καρκίνο του αιδοίου

Η πρόγνωση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Εκτός από το μέγεθος του καρκινώματος του αιδοίου, καθοριστικό ρόλο παίζει και το βάθος στο οποίο έχει ήδη αναπτυχθεί ο όγκος στον υποκείμενο ιστό. Οι πιθανότητες ίασης εξαρτώνται επίσης από το κατά πόσον έχουν προσβληθεί οι λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα ή/και τη λεκάνη. Εάν έχουν προσβληθεί οι λεμφαδένες, η πρόγνωση είναι πολύ χειρότερη. Εάν ο καρκίνος έχει ήδη δώσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα, κάτι που συνήθως συμβαίνει σε προχωρημένο στάδιο ή με υποτροπιάζοντα όγκο, ο καρκίνος του αιδοίου είναι ανίατος.

Μετά την επιτυχή θεραπεία, πολλοί ασθενείς παραπονιούνται ότι δεν μπορούν πλέον να ελέγχουν σωστά την απέκκριση ούρων ή/και κοπράνων. Στην περίπτωση αυτή, οι γιατροί μιλούν για ακράτεια, η οποία μπορεί να εμφανιστεί κυρίως επειδή το αιδοίο βρίσκεται ανατομικά κοντά στην ουροδόχο κύστη και τα έντερα. Οι γιατροί συστήνουν, επομένως, στοχευμένη προπόνηση του πυελικού εδάφους, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί, για παράδειγμα, από φυσιοθεραπευτή.