Τι είναι ο καρκίνος του στομάχου;

περίπου 15.000 άνθρωποι στη Γερμανία αναπτύσσουν καρκίνο του στομάχου (γαστρικό καρκίνωμα), μια κακοήθη καρκινική νόσο που προσβάλλει το στομάχι. Ο καρκίνος του στομάχου προκαλείται από εκφυλισμένα αδενικά κύτταρα στον βλεννογόνο του στομάχου. Δεδομένου ότι ο καρκίνος του στομάχου δεν προκαλεί συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, συνήθως διαγιγνώσκεται αρκετά αργά.

Τι προάγει την ανάπτυξη του καρκίνου του στομάχου;

Πιθανώς υπάρχουν πολυάριθμοι παράγοντες κινδύνου που προάγουν την ανάπτυξη του καρκίνου του στομάχου. Οι διατροφικές συνήθειες είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας. Τα αλατισμένα, πικάντικα, τηγανητά, παστά ή/και καπνιστά τρόφιμα είναι ύποπτα για την πρόκληση καρκίνου του στομάχου λόγω των νιτρικών αλάτων που περιέχουν. Ειδικότερα, οι άνθρωποι που τρώνε μια διατροφή πολύ βαριά σε κρέας κινδυνεύουν να εισχωρήσει στο στομάχι τους το βακτήριο Helicobacter pylori. Αυτό το βακτήριο προκαλεί τη μετατροπή των νιτρικών αλάτων σε νιτρώδη, τα οποία είναι καρκινογόνα. Αλλά και η υπερβολική κατανάλωση νικοτίνης και αλκοόλ μπορεί επίσης να οδηγήσει σε φλεγμονές του στομάχου και έλκη, τα οποία μπορεί να γίνουν κακοήθη.

Οι άνθρωποι που είναι γενικά επιρρεπείς σε ασθένειες του στομάχου έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν ασθένειες του στομάχου. Αυτό περιλαμβάνει το έλκος του στομάχου, αλλά και πιο σπάνιες ασθένειες όπως η αυτοάνοση γαστρίτιδα. Ωστόσο, οι γενετικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του στομάχου που δεν πρέπει να υποτιμάται. Εάν ένα μέλος της οικογένειας έχει ήδη αυτή τη νόσο, συχνά επηρεάζει και άλλα μέλη της οικογένειας, οπότε οι διατροφικές συνήθειες μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως εξήγηση γι' αυτό εκτός από τη γενετική προδιάθεση.

Ποια είναι τα τυπικά συμπτώματα του καρκίνου του στομάχου;

Ένα καρκίνωμα του στομάχου συνήθως προκαλεί συμπτώματα αρκετά αργά και επομένως συνήθως δεν διαγιγνώσκεται νωρίς. Εάν παρόλα αυτά εμφανιστούν μη ειδικά συμπτώματα, οι περισσότεροι ασθενείς τα εξηγούν με ένα ευαίσθητο στομάχι. Αυτά περιλαμβάνουν

• ξαφνική αποστροφή σε ορισμένα τρόφιμα
• ευαίσθητη αντίδραση σε τροφές που προηγουμένως ήταν καλά ανεκτές,
• Καούρα, έλλειψη όρεξης, αίσθημα πληρότητας ή/και ναυτία, τα οποία οφείλονται στο γεγονός ότι το καρκίνωμα του στομάχου βρίσκεται στην έξοδο του στομάχου και έτσι εμποδίζει τη διέλευση της τροφής προς το έντερο,
• Απώλεια βάρους,
• Πόνος και/ή αίσθημα πίεσης στην άνω κοιλιακή χώρα- σε προχωρημένα στάδια, το καρκίνωμα μπορεί ακόμη και να γίνει αισθητό στην άνω κοιλιακή χώρα,
• Συσσώρευση νερού στην κοιλιά (ασκίτης), που προκαλείται από τον όγκο στο περιτόναιο,
• Κόπωση, ατονία ή/και μειωμένη απόδοση,
• Αίμα κατά τον εμετό ή/και
• μαύρα κόπρανα,

Εάν το καρκίνωμα του στομάχου έχει ήδη αναπτύξει μεταστάσεις, το ήπαρ μπορεί επίσης να παρουσιάσει δυσλειτουργία. Αυτό σημαίνει ότι τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν αποβάλλονται πλέον μέσω της χολής και εναποτίθενται στο δέρμα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει το κιτρίνισμα των βλεννογόνων και του δέρματος (ο λεγόμενος ίκτερος). Οι γυναίκες μπορεί να παραπονούνται για πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή ή κολπική αιμορραγία, η οποία μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι το καρκίνωμα έχει ήδη κάνει μετάσταση στις ωοθήκες.

Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του στομάχου;

Μετά τη λήψη του ιατρικού ιστορικού, ο θεράπων ιατρός θα ψηλαφήσει την κοιλιά για διογκώσεις των λεμφαδένων. Εάν υπάρχει υποψία καρκίνου του στομάχου, ο οισοφάγος, το στομάχι και το ανώτερο λεπτό έντερο εξετάζονται συνήθως πιο προσεκτικά με ενδοσκόπηση. Εάν κατά την εξέταση αυτή εντοπιστεί ύποπτος όγκος, ο γιατρός θα λάβει δείγμα ιστού, το οποίο θα εξεταστεί στο εργαστήριο για την παρουσία καρκινικών κυττάρων. Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί επίσης να παραγγελθεί εξέταση αίματος ή/και εξέταση κοπράνων.

Ωστόσο, για να επιβεβαιωθεί τελικά η διάγνωση του καρκίνου του στομάχου, θα γίνει είτε υπερηχογράφημα, είτε σπινθηρογράφημα των οστών, είτε αξονική τομογραφία, είτε ακτινογραφία της κοιλιάς ή του θώρακα. Αυτό επιτρέπει επίσης στον γιατρό να εντοπίσει τυχόν μεταστάσεις που μπορεί να έχουν ήδη σχηματιστεί στους πνεύμονες, τη λεκάνη ή τα οστά, για παράδειγμα. Τελικά, έτσι θα προσδιοριστεί επίσης ο ακριβής τύπος του όγκου και το στάδιο του. Αυτές οι πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για τη λήψη απόφασης σχετικά με την περαιτέρω θεραπεία.

Εάν ο καρκίνος του στομάχου διαγνωστεί στο πρώτο στάδιο, οι πιθανότητες ίασης είναι μεταξύ 70 και 80 τοις εκατό. Στο τέταρτο στάδιο, από την άλλη πλευρά, είναι λιγότερες από 5 τοις εκατό. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτά τα προχωρημένα στάδια, υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές που παρατείνουν τη ζωή και ανακουφίζουν από τον πόνο.

Ποιοι τύποι καρκίνου του στομάχου μπορούν να διακριθούν;

Εκτός από την κακοήθεια, ο καρκίνος του στομάχου χωρίζεται επίσης σε τέσσερις λεγόμενες διαβαθμίσεις (G1 έως G4) ανάλογα με το πόσο έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος και στους λεμφαδένες. Εκτός από το μέγεθος του όγκου, εδώ παίζει ρόλο και το γεγονός αν ο καρκίνος έχει ήδη κάνει μετάσταση ή όχι. Εάν πρόκειται για υψηλό στάδιο, ο καρκίνος είναι ήδη πολύ προχωρημένος.

Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος του στομάχου;

Ο καρκίνος του στομάχου συνήθως αφαιρείται πλήρως με χειρουργική επέμβαση. Εάν ο καρκίνος του στομάχου διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο και δεν έχει ακόμη εξαπλωθεί στο βλεννογόνο του στομάχου, οι γιατροί μπορούν να εκτελέσουν μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που ονομάζεται χειρουργική επέμβαση κλειδαρότρυπας. Στην περίπτωση αυτή, ο όγκος αφαιρείται μέσω μικρών τομών στο δέρμα κατά τη διάρκεια μιας γαστροσκόπησης. Σε μεταγενέστερο στάδιο, εάν υπάρχει μόνο ένας μικρότερος όγκος, αφαιρείται χειρουργικά μέρος του στομάχου και οι πλησιέστεροι λεμφαδένες ή αφαιρείται εντελώς το στομάχι (γαστρεκτομή). Στη συνέχεια, ο χειρουργός σχηματίζει ένα υποκατάστατο στομάχι μέσω ενός τμήματος του λεπτού εντέρου.

Σε αντίθεση με άλλους τύπους καρκίνου, η ακτινοθεραπεία ή/και η χημειοθεραπεία είναι μόνο εν μέρει επιτυχείς για τον καρκίνο του στομάχου. Ωστόσο, και οι δύο θεραπευτικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν υποστηρικτικά, για παράδειγμα για να μειωθεί το μέγεθος του όγκου και έτσι να γίνει ευκολότερη η επέμβαση.

Τις ημέρες μετά την επέμβαση, ο ασθενής τρέφεται μέσω ενός στομαχικού σωλήνα και εισάγεται σιγά-σιγά σε αλλαγή διατροφής. Στο πλαίσιο των μέτρων αποκατάστασης, τα οποία πραγματοποιούνται είτε ως εξωνοσοκομειακή είτε ως ενδονοσοκομειακή θεραπεία, ο ασθενής μαθαίνει να αντιμετωπίζει την ασθένειά του. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναλλακτικές θεραπευτικές μέθοδοι, όπως ο βελονισμός, ιδίως για τα συμπτώματα ναυτίας. Ανάλογα με τη σοβαρότητα του καρκίνου του στομάχου, ορισμένοι ασθενείς πρέπει επίσης να σιτίζονται τεχνητά. Στην περίπτωση αυτή, τοποθετείται ο λεγόμενος σωλήνας PEG.

Εάν ο καρκίνος του στομάχου διαγνωστεί μόνο στο τελικό στάδιο, χρησιμοποιείται συχνά θεραπεία με αντισώματα για την αναστολή της ανάπτυξης του όγκου. Άλλα παρηγορητικά μέτρα μπορούν να παρατείνουν τη ζωή του ασθενούς και να του εξασφαλίσουν ένα χρόνο χωρίς πόνο.