Τι είναι ο κυτταρομεγαλοϊός

Η λοίμωξη από τον κυτταρομεγαλοϊό (CMV) είναι μια ασθένεια που προσβάλλει συνήθως την αναπνευστική οδό. Ο κυτταρομεγαλοϊός είναι ένας κοινός ιός που συνήθως δεν εμφανίζει συμπτώματα σε ένα υγιές άτομο . Ωστόσο, τα άτομα που έχουν γενικά μάλλον αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να νοσήσουν πολύ εάν μολυνθούν από τον ιό. Ο κυτταρομεγαλοϊός μεταδίδεται μέσω του σάλιου, του αίματος ή της σεξουαλικής επαφής. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η λοίμωξη επουλώνεται μόνη της μέσα σε 4-6 εβδομάδες. Και πάλι, σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, η ενεργή θεραπεία του ιού είναι απαραίτητη για την πρόληψη μακροχρόνιων επιπλοκών .

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι του κυτταρομεγαλοϊού

Οι λοιμώξεις με τον κυτταρομεγαλοϊό είναι πολύ συχνές, επειδή ο ιός εξαπλώνεται παγκοσμίως. Μελέτες σε έγκυες γυναίκες και αιμοδότες δείχνουν ότι περίπου ο μισός ευρωπαϊκός πληθυσμός έχει ήδη υποστεί λοίμωξη από CMV. Ο κίνδυνος μόλυνσης εξαρτάται από τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων και την ηλικία τους . Σχεδόν όλοι μολύνονται με τον ιό κατά τη διάρκεια της ζωής τους, κυρίως κατά την παιδική ηλικία, αλλά είναι επίσης δυνατόν να έρθουν σε επαφή με τον ιό για πρώτη φορά ως ενήλικες. Μόλις μολυνθεί, ο ιός παραμένει στον οργανισμό για όλη του τη ζωή και μπορεί να ενεργοποιηθεί ξανά όποτε το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμωθεί . Τα άτομα που λαμβάνουν ειδική φαρμακευτική αγωγή λόγω άλλης νόσου, όπως AIDS, HIV ή ακόμη και λευχαιμία, έχουν εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο να επανέλθει ο κυτταρομεγαλοϊός. Για έγκυες γυναίκες που δεν είχαν ποτέ τον ιό, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να μεταδοθεί στο αγέννητο παιδί.

Ποια είναι τα συμπτώματα του κυτταρομεγαλοϊού

Όπως έχει ήδη αναφερθεί , τα άτομα με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Σπάνια, εμφανίζονται συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη όπως κόπωση, βήχας, πυρετός και διόγκωση των λεμφαδένων. Μια λοίμωξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επίσης συχνά δεν εμφανίζει συμπτώματα . Μια λοίμωξη με τον κυτταρομεγαλοϊό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτοί συχνά μολύνονται από διάφορα όργανα. Σε πολλές περιπτώσεις αναπτύσσεται μια ειδική μορφή πνευμονίας. Τα απολύτως τυπικά συμπτώματα είναι ο βήχας και η δύσπνοια. Ωστόσο, είναι επίσης δυνατή η προσβολή του εντέρου και του ήπατος. Αυτό οδηγεί τότε σε συμπτώματα όπως εμετός, ναυτία και ίκτερος. Εάν ο ιός προσβάλει τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού , στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να προκληθεί τύφλωση. Εάν μια έγκυος γυναίκα μολυνθεί από τον κυτταρομεγαλοϊό, διαταραχές ανάπτυξης και μια ορισμένη μορφή ακουστικής δυσλειτουργίας μπορεί να είναι η συνέπεια για το νεογέννητο. Σε πολλές περιπτώσεις, εμφανίζονται επίσης καθυστερημένες νευρολογικές βλάβες .

Θεωρείται ότι η περίοδος επώασης , δηλαδή ο χρόνος μεταξύ της μόλυνσης και των ενδείξεων των πρώτων συμπτωμάτων, είναι περίπου δύο έως δώδεκα εβδομάδες.

Τα συμπτώματα με μια ματιά:

• Πυρετός,
• Μυϊκοί πόνοι και πονόλαιμος,
• διευρυμένοι λεμφαδένες,
• Εξάνθημα.

Πώς διαγιγνώσκεται ο κυτταρομεγαλοϊός

Χρησιμοποιώντας μια εξέταση αίματος, ο γιατρός μπορεί να ανιχνεύσει μια λοίμωξη με CMV, επειδή ειδικά αντισώματα στο αίμα μπορούν να βρεθούν ως απόδειξη μιας λοίμωξης που έχει λάβει χώρα . Οι αρμόδιοι ειδικοί μπορούν επίσης συνήθως να να πουν τι είδους αντισώματα εμπλέκονται και αν πρόκειται για μια φρέσκια, μια παλαιότερη ή μια επανενεργοποιημένη λοίμωξη. Ένας άλλος τρόπος ανίχνευσης του κυτταρομεγαλοϊού είναι η εξέταση για την παρουσία γενετικών πληροφοριών ή και πρωτεϊνικών συστατικών του ιού στο αίμα ή σε άλλα υγρά του σώματος. Αυτός ο τύπος εξέτασης χρησιμοποιείται ιδιαίτερα όταν το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ενός προσβεβλημένου ατόμου δεν είναι σε θέση να παράγει αντισώματα . Εάν βρεθούν αντισώματα στο αίμα μιας εγκύου γυναίκας, είναι απαραίτητοι οι έλεγχοι σε ορισμένα χρονικά διαστήματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρέπει να διευκρινιστεί αν η λοίμωξη είναι πρόσφατη. Απαραίτητες είναι επίσης οι στενές υπερηχογραφικές εξετάσεις του παιδιού. Κατά κανόνα, αυτές πρέπει να γίνονται κάθε 14 ημέρες.

Πώς αντιμετωπίζεται ο κυτταρομεγαλοϊός

Τα άτομα, που έχουν υγιές και ανέπαφο ανοσοποιητικό σύστημα, δεν χρειάζονται συνήθως θεραπεία. Τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα με ενεργό λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό χρειάζονται θεραπεία με αντιικά φάρμακα. Αυτά υποτίθεται ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη του ιού. Χρησιμοποιούνται επίσης σε νεογέννητα με προγεννητική λοίμωξη με CMV. Ωστόσο, η θεραπεία με αυτά τα φάρμακα δεν συνιστάται για έγκυες γυναίκες ή θηλάζουσες μητέρες.

Ποια είναι η πρόγνωση για τον κυτταρομεγαλοϊό

Δεδομένου ότι ένας CMV συνήθως αυτοθεραπεύεται εντός 4-6 εβδομάδων, η πρόγνωση είναι εξαιρετική. Ωστόσο, ο ιός παραμένει στον οργανισμό για μια ζωή , όπου μπορεί να ενεργοποιηθεί ξανά ανά πάσα στιγμή μόλις το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμωθεί. Τα άτομα των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί μπορεί να αναπτύξουν τις ακόλουθες επιπλοκές:

• Πνευμονία,
• Βλάβη στα μάτια,
• Ηπατίτιδα,
• Φλεγμονή ολόκληρου του νευρικού συστήματος.

 
Σε γυναίκες που έχουν μολυνθεί πρόσφατα με τον ιό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ο κυτταρομεγαλοϊός να μεταδοθεί στο παιδί και να επιφέρει σοβαρές, αν όχι θανατηφόρες, συνέπειες για το παιδί.

Πώς μπορεί να προληφθεί ο κυτταρομεγαλοϊός

Προς το παρόν δεν υπάρχει εμβολιασμός κατά του CMV. Οι λοιμώξεις μπορούν να προληφθούν με τη βοήθεια της σχολαστικής υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα . Θα πρέπει να αποφεύγεται η στενή επαφή με φιλιά ή ακόμη και η σεξουαλική δραστηριότητα με ένα μολυσμένο άτομο . Θα πρέπει επίσης να αποφεύγεται η κοινή χρήση οδοντόβουρτσας, πετσέτας ή σαπουνιών . Στην περίπτωση των παιδιών, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα να μην μπαίνει στο στόμα τους κούκλα ή υπολείμματα φαγητού από κάποιον άλλον εκτός από το παιδί . Τα άτομα που εν γνώσει τους πάσχουν από εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τα πρώτα σημάδια λοίμωξης, δηλαδή βήχα, πυρετό κ.λπ. και να συμβουλεύονται γιατρό.