Czym są łagodne oponiaki?

Termin łagodne oponiaki odnosi się do łagodnych guzów mózgu, które wpływają na twarde opony mózgowe. Łagodne oponiaki rozwijają się z komórek pokrywających opony miękkie i powstają głównie w wieku dorosłym. Kobiety od piątej dekady życia są nieproporcjonalnie dotknięte chorobą. Choroba dotyka kobiety około dwa razy częściej niż mężczyzn, ale rzadko występuje przed 40 rokiem życia.

Prawie 25 procent wszystkich guzów ośrodkowego układu nerwowego to łagodne oponiaki, które zwykle występują w pojedynczych przypadkach. W przeciwieństwie do złośliwych oponiaków, łagodne oponiaki są ostro zdefiniowane i nie wrastają w sąsiednią tkankę mózgową. W zależności od stopnia zaawansowania guza i rodzaju leczenia, szanse na wyleczenie są dobre lub słabe. W każdym przypadku po chirurgicznym usunięciu guza zalecana jest rehabilitacja.

Jakie rodzaje łagodnych oponiaków wyróżniamy?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rozróżnia następujące dwa stopnie w odniesieniu do łagodnych oponiaków:

• Stopień I wg WHO:Oponiak stanowi ponad 85% wszystkich łagodnych oponiaków, które można zwykle całkowicie usunąć chirurgicznie i mają korzystne rokowanie
• Stopień II wg WHO: oponiak atypowy stanowi około 10 procent wszystkich łagodnych oponiaków, które mają zwiększony potencjał wzrostu i wysoki wskaźnik nawrotów nawet po skutecznym całkowitym usunięciu guza. Nietypowy oponiak powinien być zatem regularnie monitorowany po operacji .

 
Trzeci stopień według WHO to oponiak anaplastyczny, który występuje raczej rzadko i opisuje złośliwy guz opon mózgowych. Klasyfikacja guza w tym schemacie jest ważna zarówno dla leczenia jako , jak i dla perspektyw rokowania.

Co powoduje powstawanie oponiaka?

Oponiak jest spowodowany degeneracją pewnego typu komórek . Dokładne przyczyny tej degeneracji są nadal niejasne, ale lekarze uważają, że genetyczne predyspozycje mogą przyczyniać się do rozwoju oponiaka. Innym czynnikiem ryzyka jest promieniowanie jonizujące, dlatego dzieci, które były leczone radioterapią z powodu raka są bardziej podatne na rozwój oponiaków.

Jakie objawy może powodować łagodny oponiak?

Ponieważ większość łagodnych oponiaków rośnie raczej powoli, choroba może przez pewien czas przebiegać bezobjawowo. Dopiero w późnym przebiegu choroby mogą wystąpić objawy, takie jak bóle głowy lub, co gorsza , drgawki. Objawy można wyjaśnić faktem, że guz, który stał się dość duży, naciska na inne obszary mózgu lub struktury nerwowe. Oprócz dwóch wspomnianych już objawów , mogą wystąpić następujące inne, raczej niespecyficzne dolegliwości:

• Zawroty głowy,
• Paraliż,
• Utrata węchu
• Wymioty,
• Zaburzenia widzenia aż do paraliżu mięśni oka,
• Zaburzenia układu oddechowego i/lub świadomości,
• Wzrost ciśnienia krwi z jednoczesnym spadkiem częstości akcji serca,
• Ból i/lub zaburzenia czucia,
• Zaburzenia chodu
• Dyskomfort podczas korzystania z toalety

 
Różne objawy zależą w swoim wyglądzie i intensywności od tego, na który obszar mózgu uciska guz.

Jak diagnozuje się łagodnego oponiaka?

Jeśli guz przebiega bezobjawowo, zwykle wykrywa się go przypadkowo . Można to zrobić na przykład za pomocą zwykłych testów . Może tak być na przykład w przypadku zwykłych procedur obrazowania tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI). Ponadto można przeprowadzić pomiar przepływu krwi w mózgu i pobrać próbkę tkanki guza (biopsja). Z reguły oponiaki przybierają płaski lub guzowaty kształt i są zwykle zlokalizowane w czaszce . Mniej niż dziesięć procent wszystkich guzów mózgu rośnie w kanale kręgowym lub w rdzeniu kręgowym.

Jak leczy się łagodnego oponiaka?

Jeśli choroba przebiega bezobjawowo, leczenie nie jest konieczne na początku . To samo dotyczy sytuacji, gdy guz przebiega bezobjawowo. To samo dotyczy bezobjawowych małych oponiaków, które powinny być badane w regularnych odstępach czasu za pomocą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego . Jeśli jednak łagodny oponiak powoduje objawy, zwykle należy podjąć próbę usunięcia guza chirurgicznie. W przypadku guza o stopniu zaawansowania I według WHO, całkowite usunięcie chirurgiczne jest zwykle możliwe bez żadnych problemów . Jeśli guz ma dużo naczyń krwionośnych, naczynia krwionośne są zamykane za pomocą tak zwanej embolizacji , która zapobiega nadmiernej utracie krwi. W przypadku, gdy oponiaka nie można całkowicie usunąć chirurgicznie, pozostałe komórki nowotworowe są niszczone po operacji za pomocą radioterapii .

Jakie są rokowania w przypadku łagodnego oponiaka?

Rokowanie na całkowite wyleczenie zawsze zależy od stopnia zaawansowania choroby. W przypadku guza o pierwszym stopniu zaawansowania, perspektywy są dobre, że guz może zostać całkowicie usunięty, co również zwiększa szanse na całkowite wyleczenie. Oponiak typu II niesie ze sobą ryzyko, że guz odrośnie po pewnym czasie, nawet po udanej operacji , i że konieczna będzie kolejna operacja. Złośliwy guz mózgu typu III jest niebezpieczny, ponieważ może dawać przerzuty i ma bardzo małe szanse na wyleczenie. Ogólny wskaźnik 5-letniego przeżycia w przypadku menigeoma wynosi około 90%. Jednak niezależnie od tego, czy szanse na wyleczenie są dobre czy złe, rehabilitacja powinna zawsze następować po leczeniu oponiaka.

Jak wygląda rehabilitacja w przypadku oponiaka?

Rehabilitacja po leczeniu oponiaka może odbywać się w trybie ambulatoryjnym lub jako częściowa lub pełna hospitalizacja. Zazwyczaj pacjenci po operacji łagodnego oponiaka powinni udać się do ośrodka rehabilitacji neurologicznej . Skupiamy się tutaj na upośledzeniach spowodowanych przez guza mózgu. Mogą one obejmować na przykład deficyty umysłowe, zaburzenia ruchowe, zaburzenia zmysłu równowagi lub mowy, a nawet objawy paraliżu .