Czym jest nietrzymanie moczu?

W przypadku nietrzymania moczu osoba dotknięta tą dolegliwością mimowolnie traci mocz. Termin nietrzymanie moczu opisuje zatem niezdolność do świadomego opróżnienia pęcherza. Nietrzymanie moczu jest również potocznie nazywane osłabieniem pęcherza lub nietrzymaniem moczu i może dotyczyć osób w każdym wieku. Prawdopodobieństwo wystąpienia nietrzymania moczu wzrasta jednak wraz z wiekiem. Kobiety są często bardziej narażone na nietrzymanie moczu niż mężczyźni ze względu na słabsze mięśnie dna miednicy. Nietrzymanie moczu jest bardziej objawem niż chorobą. Nietrzymanie moczu zawsze wskazuje na chorobę, która może występować w różnych stopniach nasilenia i formach.

Jak działa układ moczowy człowieka?

Mocz jest produkowany przez nerki i gromadzony w pęcherzu moczowym. Cewka moczowa i zwieracz pęcherza przechowują mocz w pęcherzu. Kiedy pęcherz się wypełnia, ściana pęcherza rozszerza się. Nerwy rdzenia kręgowego sygnalizują mózgowi konieczność opróżnienia pęcherza. Zdrowi ludzie odczuwają wtedy potrzebę oddania moczu. Oddawanie moczu odtruwa również organizm.

Jakie są różne formy nietrzymania moczu?

Istnieją różne przyczyny, które mogą prowadzić do nietrzymania moczu. Oprócz operacji na podbrzuszu są to ciąża, niektóre choroby, takie jak cukrzyca lub uszkodzenie nerwów. W zależności od przyczyny i objawów rozróżnia się różne formy nietrzymania moczu:

• Wysiłkowe nietrzymanie moczu: wyciek moczu jest często wywoływany przez wysiłek fizyczny. Ta forma nietrzymania moczu jest szczególnie powszechna podczas kaszlu, śmiechu lub kichania. Jednak niektóre osoby cierpią również na wysiłkowe nietrzymanie moczu podczas ćwiczeń, ponieważ zwieracz pęcherza jest zbyt słaby i nie może powstrzymać moczu, gdy w jamie brzusznej panuje zwiększone ciśnienie.
• Naglące lub naglące nietrzymanie moczu: pęcherz mimowolnie wycieka mocz z powodu zaburzeń jego magazynowania. Osoby dotknięte tym problemem zwykle cierpią na nagłą, niekontrolowaną potrzebę oddania moczu lub muszą często chodzić do toalety (nawet w nocy).
• Mieszane nietrzymanie moczu: połączenie parcia na mocz i wysiłkowego nietrzymania moczu, w którym osoba dotknięta chorobą nie tylko cierpi na wyraźne parcie na mocz, ale także mimowolnie gubi mocz podczas wysiłku fizycznego.
• Odruchowe nietrzymanie moczu: wynika z zaburzonego przekazywania impulsów nerwowych
• Nietrzymanie moczu z przepełnienia: pomimo pełnego pęcherza, uwalniane są tylko kropelki moczu. Typowym objawem nietrzymania moczu z przepełnienia jest ciągłe wyciekanie moczu.
• Zewnątrzcewkowe nietrzymanie moczu: należy do rzadszej formy nietrzymania moczu, w której mocz nie przechodzi przez cewkę moczową, ale przez niewłaściwie ukierunkowane kanały. Przyczyną, zwłaszcza u dzieci, są organiczne wady rozwojowe dolnych odcinków moczowodów. U dorosłych pozamoczowodowe nietrzymanie moczu może być spowodowane przetokami.
• Nietrzymanie moczu ze śmiechu lub chichotu: Jest to szczególna forma naglącego nietrzymania moczu, w której mimowolny wyciek moczu jest wywoływany przez odruch, taki jak śmiech. Głośny śmiech może prowadzić do całkowitego opróżnienia pęcherza, nawet jeśli wcześniej nie odczuwano potrzeby oddania moczu.

Jakie są różne stopnie nietrzymania moczu?

Nietrzymanie moczu można podzielić na następujące stopnie nasilenia, w zależności od tego, ile moczu wycieka mimowolnie:

• łagodne nietrzymanie moczu: osoba dotknięta tym problemem nie może utrzymać moczu między wizytami w toalecie i traci kilka kropel, na przykład podczas śmiechu lub kaszlu.
• umiarkowane nietrzymanie moczu: osoba dotknięta tym problemem nie zawsze jest w stanie dotrzeć do toalety na czas.
• ciężkie nietrzymanie moczu: Osoba dotknięta tym problemem nie kontroluje funkcji pęcherza. Pęcherz nie opróżnia się jednak całkowicie.
• bardzo ciężkie nietrzymanie moczu: Osoba dotknięta tym schorzeniem cierpi na gubienie moczu przypominające parcie na mocz, które może występować kilka razy dziennie. Pęcherz zawsze opróżnia się całkowicie.

Jak diagnozuje się nietrzymanie moczu?

Badanie lekarskie może zazwyczaj określić, która forma nietrzymania moczu występuje. W tym celu lekarz najpierw omówi objawy pacjenta i przeprowadzi badanie fizykalne i kliniczne. Na tej podstawie lekarz przepisze odpowiednie leczenie w celu złagodzenia objawów nietrzymania moczu.

Jak można leczyć nietrzymanie moczu?

Różne opcje leczenia zależą od różnych form nietrzymania moczu:

• Wysiłkowe nietrzymanie moczu: Regularne ćwiczenia dna miednicy mogą wzmocnić mięśnie więzadeł aparatu trzymającego i trwale wzmocnić dno miednicy. Pomocne mogą być również leki. Jeśli oba środki okażą się nieskuteczne, w szczególnie ciężkich przypadkach można przeprowadzić operację. W takim przypadku pod cewką moczową umieszcza się beznapięciową opaskę w celu ustabilizowania struktur trzymających mocz.
• Nietrzymanie moczu/nietrzymanie moczu z parcia: może być spowodowane stanami zapalnymi, guzami lub kamieniami pęcherza moczowego, które należy najpierw wyleczyć. Ponadto osoby dotknięte tym problemem powinny regularnie odwiedzać toaletę, zanim pojawi się potrzeba oddania moczu. Pomocne mogą być również leki lub środki ziołowe, takie jak sok żurawinowy.
• Mieszane nietrzymanie moczu: leczenie zwykle polega na połączeniu ćwiczeń mięśni dna miednicy i leków.
• Odruchowe nietrzymanie moczu: jeśli występują przyczyny neurogenne, terapia musi być najpierw ukierunkowana na ich leczenie. W tym celu zwykle stosuje się cewnik. Można jednak również rozważyć elektrostymulację lub nawet zabieg chirurgiczny.
• Nietrzymanie moczu z przepełnienia: należy usunąć przeszkodę, która uniemożliwia opróżnienie pęcherza. Zazwyczaj odbywa się to poprzez operację. Jednak aktywność mięśnia pęcherza może być również stymulowana przez elektrostymulację i wspomagana przez niektóre leki.
• Zewnątrzcewkowe nietrzymanie moczu: jeśli przyczyną jest wada rozwojowa, wykonuje się operację lub odprowadza mocz przez cewnik.
• Chichotliwe nietrzymanie moczu/śmiechowe nietrzymanie moczu: występuje w większości przypadków u dzieci i ustępuje samoistnie wraz z rozpoczęciem okresu dojrzewania. Lekarze zalecają konsekwentny trening dna miednicy. U dorosłych można również stosować zastrzyki z botoksu w mięśnie pęcherza.